Beynəlxalq alimlərin Birləşmiş Millətlər Təşkilatının ərzaq və kənd təsərrüfatı təşkilatı ilə birgə apardığı bu yaxınlarda apardıqları araşdırma nəticəsində məlum olub ki, bütün dünyada becərilən müxtəlif istifadə və böyümə formalarına malik 1,100-ə yaxın tərəvəz növü mövcuddur. Tərəvəz və meyvələr bu mavi planetdə insanların daha yaxşı yaşaması üçün vacib qida maddələridir.
Kəşmir vadisində qış çox sərt keçir və həyatın sağ qalması çox çətinləşir. Bunun arxasında çoxlu səbəblər dayanır. Fermerlərimiz bu dövrdə kifayət qədər təchiz olunmayıb və səlahiyyətli qurumlarımız da həmin dövrdə tərəvəz qıtlığını minimuma endirmək üçün lazımi səy göstərmirlər.
Bu gün Kəşmir vadisində əsas malların qiymətləri uçur, bu çox təəssüf doğurur. İnsanlar müxtəlif qida çatışmazlığı xəstəliklərindən əziyyət çəkir və xəstələnirlər.
Qışda paxlalı bitkilərdən, qurudulmuş tərəvəzlərdən də istifadə edilir, lakin aparılan araşdırmalar zamanı məlum olub ki, qurudulmuş tərəvəzlər sağlamlıq üçün yaxşı deyil və onları istehlak etməklə xəstələnmək şansları var.
Bu gün mən bağçılıq şöbəsinin rolunu vurğulamaq niyyətindəyəm: şöbə paylanmağı, istixana anbarlarının sxemlərinin quraşdırılmasını və tərəvəz fidanlarının yetişdiricilər arasında paylanmasını necə yaxşılaşdırır.
Bağçılıq şöbəsi vadidə tərəvəz və meyvə sortlarının yetişdirilməsi zamanı maarifləndirmə proqramları keçirərək mühüm rol oynayır. Biz yaxşı bilirik ki, fermerlərimizin əksəriyyəti savadlı deyil, çoxlu təcrübə var.
Onlar öz zəhmətləri ilə millətlərinin böyüməsinə kömək edir və böyük rol oynayır, ölkənin iqtisadiyyatını yüksəldir, xalqı doyurur. Fermer sinfi təqdirə layiqdir və faydalı sxemlərə cəlb edilməlidir.
Onlara yüksək keyfiyyətli texnika, vaqonlar, çiləyicilər, keyfiyyətli gübrələr verilməlidir ki, məhsuldarlıq artsın.
Bağçılıq şöbəsi miniatür istixanaların quraşdırılması üçün arzu edən fermerlərdən müraciətlər axtararaq, illər əvvəl bu sxemi təqdim edib.
Şöbə də onlara 10,000 (on min) məbləğində subsidiya verir. Sxem yetişdiriciyə A4 ölçülü kağızda ərizə təqdim etmək barədə məlumat verir; aidiyyəti orqanlar tərəfindən təsdiq edildikdən sonra benefisiar bağçılıq departamentinin hesabına 21,000 (iyirmi bir min) Rs məbləğində vəsait köçürməlidir.
İstixana anbarının quraşdırılmasından sonra. Benefisiarın hesabına 10,000 Rs (on min) köçürülür. Bu, yetişdiricilər üçün olduqca faydalıdır, lakin hələ də fermerlərin xeyrinə nəzərə alınmalı olan müəyyən sahələr var, məsələn:
Şöbə benefisiarı istiqamətləndirən və mövsümi tərəvəzlərin necə becərilməsi və nəyin ediləcəyi və edilməyəcəyi barədə düzgün məsləhətlər verən ekspert və təlim keçmiş işçilərlə təmin etməlidir. Fermerlər istixana tövləsi üçün ting hazırlamağı və adekvat miqdarda mövsümi tərəvəz məhsulunu necə əldə etməyi bilmirlər.
İstixanalar bütün dünyada tərəvəz fidanı və bağçılıq məqsədləri üçün geniş istifadə olunur. Böyük çiçəkli bağlarda istixana anbarları çox faydalıdır və benefisiarlara geniş miqyasda fayda verir.
İstixana effekti elmi vasitələrə əsaslanır və ilk dəfə 1824-cü ildə Cozef Furye tərəfindən yaradılmışdır. İstixana şüşə divarları və şüşə damı olan binadır. İstixanalarda pomidor, keşniş, süfrə turpu və tipik çiçəklər kimi bitkilər yetişdirilir.
İstixana qışda içəridə isti saxlayır və CO2 (karbon dioksid), azot oksidi, metan (CH4) kimi istixana qazları əks olunan günəş işığını tutur və içəridəki istixananı qızdırır.
Təkliflər: Hələ də çoxlu sayda fermer var ki, bu sxemə əl atmayan, sxemdən xəbəri yoxdur. Bağçılıq şöbəsi daha çox məsləhət proqramları keçirməli və yerli kənd orqanları vasitəsilə geniş ictimaiyyət məlumatlandırılmalıdır. Mövsümi toxumlar, keyfiyyətli gübrələr əkinçilərə güzəştli tariflərlə verilməlidir.
TƏQDİM: Bu məqalədə ifadə olunan fikirlər və mülahizələr müəllifin şəxsi fikirləridir.
Məqalədə yer alan faktlar, təhlillər, fərziyyələr və perspektivlər GK-nın fikirlərini əks etdirmir.